Bekwaam leidinggeven: fundamentele eigenschappen, deel 1
Wij stellen vast dat zeer veel bedrijfsleiders het heel moeilijk vinden om hun mensen gemotiveerd te houden. Het (bege)leiden van medewerkers is voor velen het moeilijkste facet van hun taak als “baas”. Er wordt zoveel over het onderwerp leiderschap geschreven en gepraat, dat het lijkt alsof het kunnen leiden van mensen heel moeilijk is en eigenlijk is weggelegd voor een paar natuurtalenten. En in vreemde tijden zoals nu lijkt het allemaal nog complexer.
Leiderschap hoeft niet aangeboren te zijn. Je kan het leren. De eerste stap is de kennis van de fundamentele eigenschappen van Leiderschap. De volgende stap is dan je die principes eigen maken, en dat doe je door te leren hoe je die principes in de dagelijkse omgang met je medewerkers moet toepassen.
1. Doelgericht leidinggeven: leid je team naar een duidelijk omschreven doel
Een sterk team werkt op basis van een duidelijk omschreven doel waar elk teamlid zich voor wil en kan inzetten. Bedrijfsleiders hebben altijd een doel, en zijn er zich bewust van.
Alleen… het zit maar al te dikwijls “in het hoofd van de baas” die van de veronderstelling uitgaat dat het zo evident is dat “iedereen het toch wel weet”. En dat is niet zo: medewerkers kunnen echt de ideeën van de baas niet kennen, tenzij de baas hen die ideeën meedeelt.
Dus een belangrijke leiderschapskwaliteit: formuleer je doel zo duidelijk en zo eenvoudig mogelijk voor je medewerkers en deel het hen mee!
Stel dat jouw doelstelling voor het jaar 2021 bijvoorbeeld de volgende is:
Een hersteldienst die zo knap georganiseerd is en techniekers die zo goed werk leveren dat de klanten in de wolken zijn met de service en erover vertellen aan anderen, die dan om die specifieke reden ook klant willen worden.
Dat is een “logisch” doel en echt niet vergezocht.
Nu, als je deze doelstelling niet duidelijk – en bovendien met realistische voorbeelden – uitlegt aan de techniekers zelf, dan zal je je na enige tijd afvragen (zoals waarschijnlijk al zo dikwijls in het verleden is gebeurd):
- Waarom doen “ze” het niet?
- Waarom zien “ze” niet in dat het de logica zelve is?
- Iedereen weet toch dat dat belangrijk is?
Wel, de fout die je maakt is dat niet “iedereen” het weet en het dus ook niet doet. Trouwens, als “iedereen” het zou weten, dan zouden veel meer medewerkers het ook gemakkelijker doen!
2. Communicatief leidinggeven: spreken en luisteren
De bekwaamheid om te communiceren is voor een leider van het allergrootste belang. Niet alleen omdat hij zijn doel goed moet kunnen meedelen aan zijn team (zie punt 1), maar omdat zijn manier van communiceren één van de belangrijkste elementen is om zijn team efficiënt aan te sturen.
Op dit punt komt heel dikwijls de kat op de koord. Want de meeste leidinggevenden denken dat wanneer zij iets gezegd hebben, zij ook gecommuniceerd hebben. Wel, soms is dat inderdaad het geval. Maar – helaas – het is niet de algemene regel.
We kennen allemaal het gezegde “Het is niet wat je zegt, maar hoe je het zegt”: een waarheid als een koe. Het is namelijk hoe je iets zegt dat maakt of iemand je begrijpt, en verder of die persoon het dan ook voor jou zal doen!
Een voorbeeld:
Je moet een opdracht laten uitvoeren die onverwacht, dringend en belangrijk is. Je weet datl dat als je het aan medewerker A vraagt, deze de opdracht zonder veel poespas zal uitvoeren, terwijl medewerker B het mogelijk niet correct of te laat zal doen. Maar het behoort wel tot het takenpakket van medewerker B om die opdracht uit te voeren.
Wel, dat is waar “hoe je het zegt” aan de orde komt.
Hoe je iets zegt vereist eenvoudigweg mensenkennis. Het goede nieuws is ook hier dat mensenkennis een bekwaamheid is die iedereen kan leren. Het is ook een bekwaamheid die een leider zonder meer moet bezitten – en hij hoeft er echt geen psycholoog voor te zijn.
Mensenkennis heb je trouwens ook nodig wanneer je moet beslissen of je “hard” moet optreden of “zacht”. Want het gaat er niet om of je hard of zacht bent: het gaat er om dat je weet wanneer je moet schakelen.
Een andere belangrijke eigenschap van iemand die goede communicatieve vaardigheden heeft, is dat hij of zij heel goed kan luisteren. En ook dat is een leiderschapskwaliteit die sommigen nog moeten leren.
3. Moedig leidinggeven: respect geven en krijgen
Een leider die zich hoofdzakelijk zorgen maakt over wat hij moet doen om graag gezien te worden, zal nooit een goede leider zijn. Mensen volgen degenen die de moed hebben om ervoor te zorgen dat de dingen gedaan worden – zelfs al zeggen ze dat ze liefst degene volgen die ze graag zien.
Een leidinggevende is iemand die de moed heeft om, waar nodig, respect af te dwingen voor de collega’s, de klanten, de leveranciers, de leidinggevenden en de doelstellingen van het bedrijf.
Moed is bijvoorbeeld nodig om een ongewenste situatie onder ogen te zien, correct te evalueren en dan aan te pakken. Met andere woorden, een leider moet “op zijn strepen” kunnen staan, en hij moet dat kunnen doen op een manier die maakt dat anderen er respect voor hebben. Net daarom is moed een essentieel onderdeel van leidinggeven.
Benieuwd naar andere essentiële tips voor moderne leiders? Ontdek het in deel 2 van dit artikel!
